طراحی تجربه کاربری (UX) چیست؟

طراحی تجربه کاربری (User Experience) یک حوزه کاری بسیار وسیع، چند رشته‌ای و جذاب است. به محصولات و خدماتی که ما به صورت روزانه استفاده می‌کنیم شکل می‌دهد و می‌تواند باعث موفقیت یک کسب و کار یا برند شود و یا آن را به شکست بکشاند.

حرفه‌ی طراحی UX سریع و چالش برانگیز است و به مجموعه مهارت‌های بسیار متنوعی نیاز دارد. اگر می‌خواهید وارد این زمینه شوید، چیزهای زیادی برای یادگیری وجود دارد!

در این راهنما، ما مقدمه طراحی UX را ارائه خواهیم کرد و هر آنچه را که باید در مورد شروع کار در این صنعت هیجان‌انگیز بدانید، به شما می‌گوییم:

طراحی تجربه کاربری (UX) چیست؟

تجربه کاربری (UX) به هرگونه تعامل کاربر با محصول یا خدمات اشاره دارد. طراحی UX تک تک عناصری که این تجربه را شکل می‌دهند، احساس کاربر را در نظر می‌گیرد و اینکه کاربر چقدر راحت می‌تواند وظایف مورد نظر خود را انجام دهد را در بر می‌گیرد. این کار می‌تواند هر چیزی باشد، از یک محصول فیزیکی در دست شما گرفته تا سادگی فرآیند پرداخت در هنگام خرید آنلاین باشد. هدف طراحی UX ایجاد تجربه دلپذیر آسان، کارآمد، مرتبط و همه جانبه برای کاربر است.

(تجربه کاربر تمام جنبه‌های تعامل کاربر نهایی با شرکت، خدمات و محصولات آن را در بر می‌گیرد.)

طراحان UX تحقیقات بازار، توسعه محصول، استراتژی و طراحی را برای ایجاد تجربیات یکپارچه کاربر در مورد محصولات، خدمات و فرآیندها ترکیب می‌کنند. آن‌ها پلی برای مشتری می‌سازند و به شرکت کمک می‌کنند تا نیازها و انتظارات آن‌ها را بهتر درک و برآورده کند.

تفاوت بین طراحی UX و UI

هنگامی که در مورد UX صحبت می‌شود، اصطلاح طراحی رابط کاربری (UI) هم ناگزیر دیده می‌شود. با این حال، باید بدانیم، علیرغم اینکه اغلب به جای یکدیگر استفاده می‌شوند، UX و UI دو چیز متفاوت هستند.

UX بر سفر کاربر برای حل یک مشکل متمرکز است. UI بر نحوه ظاهر و عملکرد سطوح یک محصول متمرکز است.  

طراحی رابط کاربری مشابه UX نیست. UI به رابط واقعی یک محصول اشاره دارد. طراحی بصری صفحه‌هایی که کاربر هنگام استفاده از یک برنامه تلفن همراه از طریق آن حرکت می‌کند، یا دکمه‌هایی که هنگام مرور یک وب‌سایت کلیک می‌کنند، می‌پردازد. طراحی رابط کاربری مربوط به تمام عناصر بصری و تعاملی یک رابط محصول است که همه چیز را از تایپوگرافی و پالت‌های رنگ گرفته تا انیمیشن‌ها و نقاط لمس ناوبری (مانند دکمه‌ها و نوارهای اسکرول) را پوشش می‌دهد.

UXو UI دست به دست هم می‌دهند و تا طراحی رابط محصول تأثیر زیادی بر تجربه کلی کاربر داشته باشد.

طراحی UX در همه جا وجود دارد: چیدمان یک سوپرمارکت، ارگونومی یک وسیله نقلیه، قابلیت استفاده از یک برنامه تلفن همراه. در حالی که اصطلاح «تجربه کاربر» برای اولین بار توسط‌دان نورمن در دهه ۹۰ ابداع شد، مفهوم UX برای مدت طولانی‌تری وجود داشته است.

2.  رشته‌های طراحی UX: مدل ربع

UX یک اصطلاح گسترده است که می‌تواند به چهار رشته اصلی تقسیم شود: استراتژی تجربه (ExS)، طراحی تعامل (IxD)، تحقیق کاربر (UR) و معماری اطلاعات (IA).

نموداری که ۴ ربع طراحی UX را نشان می‌دهد

استراتژی تجربه (ExS)

طراحی UX فقط مربوط به کاربر نهایی نیست. طراحی UX ارزش زیادی برای کسب و کار ارائه محصول یا خدمات به ارمغان می‌آورد. استراتژی تجربه همه چیز در مورد طراحی یک استراتژی کسب و کار جامع است که هم نیازهای مشتری و هم نیازهای شرکت را در بر می‌گیرد.

طراحی تعامل (IxD)

طراحی تعامل به نحوه تعامل کاربر با یک سیستم با در نظر گرفتن تمام عناصر تعاملی مانند دکمه ها، انتقال صفحه و انیمیشن‌ها می‌پردازد. طراحان تعاملی به دنبال ایجاد طرح‌های بصری هستند که به کاربر اجازه می‌دهد وظایف و اقدامات اصلی را بدون زحمت انجام دهد.

تحقیقات کاربر (UR)

طراحی UX در مورد شناسایی یک مشکل و طراحی راه حل است. این امر مستلزم تحقیق و بازخورد گسترده از مشتریان فعلی یا بالقوه است. در طول مرحله تحقیق، طراحان UX نظرسنجی راه اندازی می‌کنند، مصاحبه‌ها و تست قابلیت استفاده انجام می‌دهند و شخصیت‌های کاربر را برای درک نیازها و اهداف کاربر نهایی ایجاد می‌کنند. آن‌ها داده‌های کمی و کیفی را جمع‌آوری و از آن برای اتخاذ تصمیمات طراحی خوب استفاده می‌کنند.

معماری اطلاعات (IA)

معماری اطلاعات عبارت است از سازماندهی اطلاعات و محتوا به شیوه‌ای معنادار و قابل دسترس. این برای کمک به کاربر برای حرکت در مسیر خود در اطراف یک محصول بسیار مهم است. برای تعیین IA هر محصول معین، معماران اطلاعات رابطه بین مجموعه‌های مختلف محتوا را در نظر می‌گیرند. آن‌ها همچنین به زبان مورد استفاده توجه زیادی دارند و اطمینان حاصل می‌کنند که هم قانع کننده و هم سازگار است.

در این چهار حوزه، مجموعه کاملی از زیرشاخه‌ها وجود دارد. همانطور که در گرافیک زیر مشاهده می‌کنید، طراحی تجربه کاربری بسیار بیشتر از یک مورد طراحی و قاب سیمی است. این یک زمینه چند رشته‌ای است که از عناصر علوم شناختی و روانشناسی، علوم کامپیوتر، طراحی ارتباطات، مهندسی قابلیت استفاده و موارد دیگر استفاده می‌کند.

نموداری که رشته‌های مختلف طراحی UX را نشان می‌دهد

یک طراح UX چه می‌کند؟

طراحان UX به دنبال این هستند که محصولات، خدمات و فناوری‌های روزمره را تا حد امکان کاربر پسند و در دسترس قرار دهند. آن‌ها از تفکر طراحی استفاده می‌کنند تا خواسته‌های کاربر را با امکان‌سنجی فنی و قابلیت تجاری سازگار کنند. نمودار زیر فرآیند تفکر طراحی را نشان می‌دهد. فرآیند تفکر طراحی را می‌توان به چهار مرحله مختلف تقسیم کرد: الهام، مفهوم سازی، تکرار و نمایش.

نموداری که فرآیند تفکر طراحی را نشان می‌دهد، از الهام و مفهوم‌سازی تا تکرار و نمایش

فاکتورهای مورد توجه طراحان تجربه کاربر چیست؟

در مرحله الهام، طراح UX به دنبال درک و مشاهده است. برای انجام این کار، آن‌ها تحقیقات گسترده و تجزیه و تحلیل رقبا را انجام می‌دهند تا به طور کامل مشکل یا چالشی را که قصد حل آن را دارند درک کنند. این روند شامل مصاحبه با کسانی است که مستقیماً با محصول درگیر هستند یا خواهند بود.

سپس طراح از این بازخورد برای شناسایی اهداف، احساسات، نقاط درد و رفتار کاربر استفاده می‌کند. همه این اطلاعات به شکل گیری شخصیت‌های کاربر کمک می‌کند. گام بعدی این است که در نظر داشته باشید که این شخصیت‌ها در هنگام استفاده از یک محصول خاص، چه تلاشی برای دستیابی به آن دارند و سفری که برای انجام این کار طی خواهند کرد. طراح معماری اطلاعات را در نظر می‌گیرد و از تکنیک‌های مختلفی مانند مرتب‌سازی کارت برای ترسیم جریان‌های کاربر استفاده می‌کند.

هنگامی که جریان کاربر مشخص شد، طراح می‌داند که کاربر باید چه مراحلی را برای تکمیل وظایف مورد نظر خود انجام دهد. آن‌ها به صورت بصری راه حل‌هایی را برای هر یک از این مراحل ایجاد می‌کنند و قالب‌های تست و نمونه‌های اولیه از ظاهر محصول نهایی را ایجاد می‌کنند.

ادامه فرآیند

با در دست داشتن نمونه‌های اولیه، طراح UX تست‌های قابلیت استفاده را انجام می‌دهد تا ببیند کاربران چگونه با محصول تعامل دارند. این نشان می‌دهد که آیا کاربر می‌تواند وظایف مورد نظر خود را انجام دهد یا خیر، یا اینکه آیا نیاز به انجام تغییرات است.

طراحان UX نه تنها راه حل‌هایی برای مشکلات کاربران ارائه می‌دهند. بلکه باید ایده‌ها و طرح‌های خود را به عنوان بخشی از کار روزانه به سهامداران کلیدی ارائه دهند.

این فقط یک نمای کلی از فرآیند طراحی UX است. در واقع، وظایف بسته به اندازه و نیازهای خاص شرکت متفاوت خواهد بود. شرکت‌های بزرگتر ممکن است تیمی از طراحان را استخدام کنند که هر کدام بر جنبه خاصی از فرآیند مانند تحقیق یا طراحی بصری تمرکز دارند. در شرکت‌های کوچک‌تر و استارت‌آپ‌ها، طراح UX طیف وسیعی از وظایف را بر عهده می‌گیرد.

مهم نیست که چه محصول یا خدماتی را طراحی می‌کنند، یا در چه مرحله‌ای از فرآیند هستند، طراحان UX باید سوالات زیر را از خود بپرسند:

• آیا محصول قابل استفاده است؟ آیا منطقی، خود توضیح و آسان برای استفاده است؟
• محصول یا خدمات مشکل کاربر موجود را حل می‌کند؟
• آیا برای دسته‌های مختلف کاربران قابل دسترسی است؟
• محصول یا خدمات مطلوب است؟ آیا تجربه مثبتی ایجاد می‌کند که کاربر از تکرار آن خوشحال می‌شود؟

طراحان UX از چه ابزارهایی استفاده می‌کنند؟

طراحان UX هنگام انجام کار خود به تعدادی ابزار مختلف نیاز دارند. در مرحله تحقیق و الهام، آن‌ها از ابزارهای نظرسنجی و همچنین نرم‌افزار چت تصویری برای مصاحبه با کاربران و جمع آوری اطلاعات استفاده خواهند کرد. همچنین برنامه‌های خاصی برای وایرفریم، نمونه‌سازی اولیه و آزمایش قابلیت استفاده وجود دارد که Balsamiq، InVision و UsabilityHub از محبوب‌ترین برنامه‌ها در این صنعت هستند.

علاوه بر برنامه‌های خاص طراحی، طراحان از ابزارهای ارتباطی و مدیریت پروژه نیز برای پیگیری کارهای خود در همه زمان‌ها استفاده می‌کنند.

طراحان UX روی چه نوع پروژه‌هایی کار می‌کنند؟

همانطور که صنعت فناوری رشد می‌کند، زمینه طراحی UX به طور فزاینده‌ای متنوع می‌شود. طراحان UX می‌توانند بر روی طیف گسترده‌ای از پروژه‌ها در زمینه‌های مختلف کار کنند. در اینجا فقط چند برنامه کاربردی برای طراحی UX آورده شده است.

طراحی وب سایت، اپلیکیشن و نرم‌افزار

در عصر اینترنت و گوشی‌های هوشمند، قابلیت استفاده از یک وب سایت، اپلیکیشن موبایل یا نرم‌افزار تا حد زیادی تعیین کننده موفقیت آن در بازار است. به همراه طراحان UI، طراحان UX مسئول تضمین تجربه آنلاین تمیز برای کاربر هستند. از وب‌سایت‌های فروشگاهی گرفته تا برنامه‌های دوستیابی، از نرم‌افزار CRM تا مشتریان ایمیل مبتنی بر وب، هر سفر آنلاینی که انجام می‌دهید با دقت توسط یک متخصص UX طراحی شده است.

طراحی صدا

رابط‌های کاربری صوتی در نحوه تعامل ما با فناوری انقلابی ایجاد کرده‌اند. در ایالات متحده، حدود ۵۰٪ از بزرگسالان به طور روزانه از جستجوی صوتی استفاده می‌کنند. طراحان UX نقش بزرگی در افزایش صوت دارند، زیرا محصولاتی مانند آمازون الکسا تنها در صورتی می‌توانند موفق باشند که کاربرپسند و در دسترس عموم باشند. طراحی برای صدا نیاز به رویکرد کمی متفاوت با روش وب‌سایت‌ها و برنامه‌ها دارد.

واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR)

با توجه به اینکه انتظار می‌رود بازار جهانی VR تا سال ۲۰۲۴ حدود ۴۴.۷ میلیارد دلار ارزش داشته باشد، طراحان UX به طور فزاینده‌ای ملزم به طراحی تجربیات همه‌جانبه خواهند بود. به همین ترتیب، از زمانی که بازی پوکمون گو رونمایی شد، واقعیت افزوده نیز راه خود را به جریان اصلی تبدیل کرده است. طراحان UX باید رویکرد خود را برای اطمینان از در دسترس بودن و کاربرپسند بودن آخرین فناوری‌ها تطبیق دهند.

طراحی خدمات

طراحی UX فقط برای اشیاء ملموس و محصولات دیجیتال اعمال نمی‌شود. تجارب نیز باید طراحی شوند. اینجاست که طراحی خدمات وارد می‌شود. همانطور که در ویکی پدیا توضیح داده شده است: “طراحی خدمات فعالیت برنامه ریزی و سازماندهی افراد، زیرساخت ها، ارتباطات و اجزای مادی یک سرویس به منظور بهبود کیفیت آن و تعامل بین ارائه دهنده خدمات و مشتریان آن است. طراحی سرویس ممکن است به عنوان راهی برای اطلاع‌رسانی تغییرات در یک سرویس موجود یا ایجاد یک سرویس جدید به طور کامل عمل کند.

هر زمان که قهوه می‌خرید، در هتل اقامت می‌کنید یا از وسایل نقلیه عمومی استفاده می‌کنید، تجربه شما نتیجه طراحی خدمات است و روش طراحی خدمات بسیار شبیه به طراحی کلاسیک UX است.

اهمیت طراحی  UX

در میان بسیاری از تصورات غلط در مورد  UX، این فرض اشتباه است که طراحی UX فقط یک مد است. اما در واقعیت، ارزش طراحی UX بسیار زیاد است. نه تنها برای کاربر نهایی، بلکه برای کسب و کار یا نام تجاری پشت تجربه کاربری.

از دیدگاه کاربر، طراحی UX خوب در نهایت ما را قادر می‌سازد تا زندگی روزمره خود را تا حد امکان بدون زحمت انجام دهیم. از تنظیم زنگ هشدار گرفته تا چت آنلاین با دوستان، گوش دادن به موسیقی یا استفاده از برنامه تقویم، سهولت انجام این اقدامات نتیجه طراحی خوب است.

هنگام طراحی این تجربیات، طراحان UX باید در نظر داشته باشند که چگونه می‌توانند برای انواع کاربران ارزش ایجاد کنند. آن‌ها این کار را با تمرین طراحی فراگیر انجام می‌دهند – که در غیر این صورت به عنوان طراحی جهانی یا قابل دسترس شناخته می‌شود.

طراحی جهانی (UD)

همانطور که سخنران انگیزشی مولی برک توضیح می‌دهد، طراحی جهانی عبارت است از طراحی و ساختن همه چیز برای دسترسی، لذت و درک کامل برای همه، صرف نظر از اندازه، سن، توانایی یا توانایی درک شده آن‌ها.

طراحی جهانی از هفت اصل کلیدی پیروی می‌کند:

• استفاده عادلانه: این طرح برای افراد با توانایی‌های متنوع مفید و قابل فروش است.
• انعطاف‌پذیری در استفاده: طراحی طیف وسیعی از ترجیحات و توانایی‌های فردی را در بر می‌گیرد.
• استفاده ساده و شهودی: بدون توجه به تجربه، دانش، مهارت‌های زبانی یا سطح تمرکز فعلی کاربر، استفاده از طرح به راحتی قابل درک است.
• اطلاعات قابل درک: طراحی بدون توجه به شرایط محیطی یا توانایی‌های حسی کاربر، اطلاعات لازم را به طور موثر به کاربر منتقل می‌کند.
• تحمل خطا: طراحی خطرات و پیامدهای نامطلوب اقدامات تصادفی یا ناخواسته را به حداقل می‌رساند.
• تلاش فیزیکی کم: طراحی را می‌توان به طور موثر و راحت و با حداقل خستگی مورد استفاده قرار داد.
• اندازه و فضا برای نزدیک شدن و استفاده: اندازه و فضای مناسب برای نزدیک شدن، دستیابی، دستکاری و استفاده بدون توجه به اندازه بدن، وضعیت بدن یا تحرک کاربر در نظر گرفته شده است.

آیا UX بر روی سئو تاثیر میذاره؟

طراحی UX از طریق معیارهای مختلفی که موتورهای جستجو برای ردیابی تعامل کاربر استفاده می‌کنند، تأثیر مستقیم و قدرتمندی بر رتبه‌بندی سئوی شما دارد. این به شما کمک می‌کند تا درک کنید که کاربران چگونه با وب سایت شما تعامل و ارتباط دارند، زیرا عواملی مانند سرعت صفحه، پاسخگویی تلفن همراه، طرح منو/هدر و ساختار URL را در نظر می‌گیرد.

از دیدگاه کسب و کار، طراحی تجربیات کاربری درجه یک برای اطمینان از رضایت مشتری و ایجاد وفاداری به برند کاملاً کلیدی است. تنها در صورتی که یک محصول یا خدمات بدون دردسر و لذت بخش باشد، کاربر مایل به بازگشت خواهد بود.