آیا تا کنون کالایی را آنلاین خریده و انتخاب کردهاید که در فروشگاه آنرا تحویل بگیرید، یا یک کد QR را در فروشگاه اسکن کردهاید تا جزئیات بیشتری در مورد محصول بدانید؟ خب، این همان فیجیتال مارکتینگ یا بازاریابی فیجیتال است.
فیجیتال مارکتینگ چیست؟
فیجیتال مارکتینگ یک ترکیب از بازاریابی فیزیکی و دیجیتال است. این ترکیب تجربهی فیزیکی و فناوریهای دیجیتال را ترکیب کرده و تجربه کاربری فعال و شخصیسازی شدهتری را ایجاد میکند. این گذار صمیمی و آسان از تجربههای فیزیکی به تجربههای دیجیتال و بالعکس، اساس فیجیتال مارکتینگ است.
Phygital = physical + digital
تکامل بازاریابی از فیزیکی به دیجیتال و سپس فیجیتال
بازاریابی از روشهای سنتی فیزیکی به منظرهی دیجیتال متلاطم و پیوستهای که امروزه مشاهده میکنیم، ادامه داده شده است. در گذشته، تلاشهای بازاریابی به طور قابل توجهی بر روی تجهیزات فیزیکی مانند تابلوهای تبلیغاتی، تبلیغات چاپی یا پست مستقیم تکیه میکردند.
این روشها به طور موثری به یک جمعیت گسترده رسیدند، اما نمیتوانستند به دقت به اختصاص افراد مختلف یا پیگیری موفقیت کمپینها بپردازند. و با ظهور اینترنت و فناوری دیجیتال، بازاریابی به سمت یک رویکرد هدفمند و دادهمحور شیفت کرده است.
گذار از دنیای فیزیکی به دیجیتال، شرکتها را از راههای بیشتر و موثرتری برای تبلیغ محصولات یا خدماتشان برخوردار کرده است. اما به مصرفکنندگان نیز امکان کنترل بیشتری روی محتوایی که با آن در تعامل هستند دادهاست.
به عنوان مثال، بازاریابی ایمیلی
شرکتها میتوانند محتوای خود را بر اساس ترجیحات کاربر سفارشی کنند. اگر مشتریان اغلب ایمیلهایی را دربارهی تجهیزات شنا باز میکنند، میتوانند بیشترین محتوا را با موضوعات مشابه به آنها ارسال کنند. در همان زمان، مصرفکنندگان امکان دارند که تصمیم به لغو اشتراک یا سفارشی کردن ایمیلهایی که دریافت میکنند را بگیرند.
و بله، دیجیتال دنیای مارکتینگ را تغییر داده است، اما تجربه فیزیکی همچنان برای بسیاری ارزش دارد و باید به مصرفکنندگان ارائه داد.
آیا به یاد دارید که گفتند کتاب فیزیکی با ظهور کتابهای الکترونیک خواهد مرد؟ یا اینکه Netflix سینماها را تعطیل خواهد کرد؟ خب، این اتفاق نیفتاده است.
به عنوان مثال، اگر یک کمپین تابلویی راهاندازی میکنید، ابتدا باید آمارهایی از فروشنده در مورد جمعیت، تعداد افرادی که گذر میکنند، و سایر موارد جمعآوری کنید. اما اکنون تابلوهای دیجیتالی دارید که میتوانید از پلتفرم داده مشتری خود برای همسانکردن دادههای جمعیت به مناطق مناسب استفاده کنید.
این به این معنی نیست که یک تجربه یا کارایی از یک کانال به کانال دیگر کپی شود. این موضوع درباره یکپارچهسازی پیوسته است. درک اینکه مشتری کدام کانالها را ترجیح میدهد و ایجاد یک ارتباط چندکانالهتر است.
اگرچه اینها مفاهیم متفاوتی هستند، اما یک راهحل چندکانالی میتواند در اجرای تجربه فیجیتالیتان با شما همراه شود. این امر به این دلیل است که کانالها و پایگاههای داده اطلاعات را به اشتراک میگذارند و هر مرحله از سفر مصرفکننده را نظارت میکنند، که آیا آنلاین است یا آفلاین؟
مثالهایی از بازاریابی فیجیتال
شما ممکن است هر روز با تجربیات فیجیتالی روبرو شوید حتی بدون آنکه آنرا بدانید. ما در ادامه چندین کمپین مورد موفق را بطور مثال را آوردهایم:
واربی پارکر
وربی پارکر نمونهای از یک شرکت فیگوری رایاولیه است. آنها متوجه شدند که بخشی از مخاطب خود هنوز هم میخواهد آن تجربه روبرو شدن با محصولات را داشته باشد و در سال 2013 اولین فروشگاه خود را باز کردند.
آمازون GO
زمانی که در فروشگاههای آمازون خرید میکنید، میتوانید خارج از فروشگاه پس از خرید حضور بیابید. هر موردی که از قفسه برداشتهاید بهطور خودکار به سبد خرید مجازی آنها اضافه میشود، و هر موردی که به قفسه برمیگردد حذف میشود. هزینهها بر روی روش پرداختی ذخیره شده در حساب آمازون یا کارت اعتباری آنان اعمال شده است.
فروشگاه موقت نایکی
فروشگاه موقت نایکی در لسآنجلس از دادههای تراکنشهای آنلاین استفاده میکند تا در ارائههای فروشگاه تجدید نظر داشته باشد. آنها میتوانند ببینند کدام محصولات تقاضای بالاتری دارند.
همچنین مشتریان میتوانند پاداشهای خود را به حساب فروشگاهی واریز کنند، یک جلسه آزمایش محصول را رزرو کنند، محصولات را برای تحویل دریافت یا مرجوع کنند و از طریق برنامه نایکی با پیامک به فروشگاه پیامک بفرستند.
و هر دو هفته یکبار، اعضای NikePlus میتوانند از پاسهای خود برای بازپرداخت موارد یا پاداشها استفاده کنند (یک ماشین انباشتپذیر NikePlus).
سفورا
اپ سفورا زمانی که مشتریان در فروشگاه هستند، تشخیص میدهد. از طریق اپ، آنان نقشه فروشگاه، تبلیغات، سبد خرید و لیست علاقمندی ها را دریافت میکنند.
کارکنان میتوانند چهرههای مشتریان را با یک دستگاه ColorIQ اسکن کنند تا با سیستم تن پوست مطابقت دهند. این دستگاه یک کد رنگی چهاررقمی که برای هر مشتری منحصر به فرد است ایجاد میکند. آنان میتوانند از آن برای پیدا کردن رنگ مناسب برای رنگ پوستشان استفاده کنند.
وبسایت آنها دارای هنرمند مجازی سفورا است. مشتریان میتوانند عکس چهره خود را بگیرند و از طریق آنها رنگهای متعدد رژ لب را تست کنند تا اینکه آن را مستقیماً روی لبهایشان تست کنند.
اپ IKEA Place
اپ IKEA Place به کاربران اجازه میدهد تا از خانه، اداره یا استودیوی خود برای برنامهریزی و تزئین استفاده کنند. آنها فقط باید خانهشان را اسکن کنند و محصولی که میخواهند در محیط واقعی ببینند را انتخاب کنند. اپ بهطور خودکار محصولات را بر اساس ابعاد اتاق مقیاس میکند.
مزایای استراتژی بازاریابی فیجیتال چیست؟
تجربهی بهتر مشتری
به گفتهی McKinsey، بازاریابی شخصیسازی میتواند درآمد را از ۵ تا ۱۵ درصد افزایش دهد و بازدهی سرمایه گذاری را از ۱۰ تا ۳۰ درصد افزایش میدهد.
با یکپارچهسازی ابزارهای دیجیتال در تعاملات فیزیکی، مشتریان میتوانند در هر زمان اطلاعات، محصولات و خدمات را در دسترس خود قرار دهند.
علاوه بر این، رویکرد فیجیتال امکان پیشنهادات عمومی، تخصصی و محتوایی بر اساس ترجیحات، رفتار و مکان مشتریها را فراهم میکند. این سطح شخصیسازی تجربه کلی مشتری را بهبود میبخشد.
بهعنوان مثال، کیوسکهای فروشگاهی به مشتریان این امکان را میدهند که به راحتی محصول را سفارش دهند یا از محصولات، تخفیفات و یا دیگر اطلاعات مطلع شوند.
یا کد QR که به چت واتساپ منتقل میشود، جایی که مشتریان میتوانند موجودی را ببینند و انتخاب کنند که آیتم را از مکان دیگری خریداری کنند و آنرا به خانهشان تحویل بگیرند.
ادامه این راهحلهای دیجیتال در فروشگاههای فیزیکی شما یک تجربه روبرویی و شخصیسازیشدهتر را ایجاد میکند.
شناخت برند و وفاداری تقویت می شود
شما میتوانید با جلب توجه فعالیت مشتریان و ایجاد تجارب سرگرمکننده، مسابقات و برنامههای تعاملی، مشتریان را به طور فعال شرکت دهید و تجربیاتی مانند این را فراموش نکنید، ایجاد کنید. این فعالیتها به شما امکان میدهند مشتریان نه تنها اوقات خوبی با شما بگذرانند بلکه با برندتان به صورت عمیقتر ارتباط برقرار کنند.
و با ایجاد پلتفرمهایی برای مشتریان برای به اشتراکگذاری نظرات و پیشنهادات خود، شما میتوانید نشان دهید که ارزش نظرات مشتریان خود را درک کردهاید.
این احساس شرکت و مشارکت به مشتریان کمک میکند که احساس وفاداری نسبت به برند خود داشته باشند. همچنین، با پیوستن به جوامع آنلاین، مشتریان میتوانند با افراد دیگری که علاقهمند به برند هستند، تعامل کنند.
این امر باعث میشود که یک احساس تعلق ایجاد شود و یک اجتماع از دفاعکنندگان وفادار برند ایجاد شود.
اطلاعات مبتنی بر داده
دادههای مشتری میتوانند آگاهیهای ارزشمندی دربارهی رفتار، ترجیحات و روندها به ما بدهند. با تجزیه و تحلیل و تفسیر دادهها از منابع مختلف، شما میتوانید تصمیمات مطلعانهتری به خود دهید و تلاشهای بازاریابی بهتری به منظور شخصیسازی و بهینهسازی امور انجام دهید.
به عنوان مثال، میتوانید ببینید کدام کانالها بیشترین ترافیک و نرخ تبدیل را دارند و منابع خود را به صورت مؤثرتر تخصیص دهید.
علاوه بر این، تجزیه و تحلیل دادهها میتواند به شما کمک کند که الگوها و روندها شناسایی شوند. با این روش میتوانید کمپینهای بازاریابی شخصیسازیشده و هدفمندی ایجاد کنید که با مشتریان شما هم بصورت آنلاین و هم آفلاین ارتباط داشته باشد.
حال که مثالها و مزایای بازاریابی فیجیتال را بررسی کردیم، بیایید به نحوهی توسعهی یک استراتژی بازاریابی فیجیتال مؤثر بپردازیم.
چگونه باید یک استراتژی فیجیتال مارکتینگ را توسعه دهید؟
تحقیق دربارهی مسیر مشتری
قدم اول همیشه تحقیق است. شما باید مسیرهای مشتریان را به دقت بررسی کنید.
برای کسبوکارهای تجارت الکترونیکی، این بُردهای شناختی و سنجیدنی خرید مکانهای که فروشگاه آنلاین از آن بهرهای نداشته باشد را تشخیص میدهند و راههایی برای پلپری این شکاف مییابند.
از طرف دیگر، برندهایی که فروشگاههای فیزیکی دارند باید بررسی کنند که چگونه فناوریها و فعالیتهای دیجیتال میتواند تجربه مستقیمشان را بهبود بخشند.
مرور بازخوردهای مشتری
نظرات و بازخوردهای مشتریان میتواند به شما در تعیین فرصتهایی که نیاز به بهبود دارند کمک کند. شما میتوانید فرصتهایی برای پیادهسازی یک استراتژی بازاریابی فیجیتال را به خوبی شناسایی کنید که به این مسائل پرداختهباشد.
تعیین اهداف روشن
برخی از کسبوکارها ممکن است خواهان توسعهی عملیات درون فروشگاه باشند. اما دیگران ممکن است هدفشان رسیدن به مخاطبان جدید از طریق تجارت الکترونیک باشد. با تعیین روشن این اهداف، میتوانید برنامههایی را برای تحقق این اهداف شناسایی کنید.
شروع از مقیاس کوچک
اگر تنها بر روی یک مورد فقط – دیجیتال یا فیزیکی – تمرکز داشتهاید، پیادهسازی چیزی از مقیاس بزرگ ممکن است مؤثریت مخالف ایجاد کند. از آنجایی که شروع مقیاس کوچک امکانپذیر است.
به عنوان مثال، سعی کنید کدهای QR را در فروشگاههای فیزیکی وارد کنید. حالا مشتریان شما میتوانند محتوای اضافی دربارهٔ یک محصول خاص را روی تلفنهمراه یا تبلت خود ببینند.
یکپارچهسازی مناسب
یکی از بزرگترین اشتباهاتی که میتوانید انجام دهید، فقط کپی کردن یک کمپین از یک کانال به دیگری است. از طرف دیگر، باید کمپینها را منطبق با کانالهای آفلاین و آنلاین بوجود بیاورید.
استراتژی فیجیتال خوب دربارهی نقاط قوت هر کانال فکر میکند و چگونگی ایجاد تجربههای یکتا را شامل میشود.
این به معنای این است که پلتفرم مدیریت داده شما باید نگاه یکپارچه و روشنی را برای همه داشتهباشد. تنها در این صورت میتوانید از داده برای بهینهسازی و شخصیسازی تجربه برای هر کانالی که با آن تعامل کردهاند، استفاده کنید.
ضرورتی دارد که ادراک شود که توسعهی استراتژی بازاریابی فیجیتال یک تلاش یکباره نیست بلکه یک فرآیند مداوم است. ارزیابی مداوم و بهبود روش ضروری است تا همیشه به روز و موفق بمانید.
ترندهای آینده در فیجیتال مارکتینگ
آیندهی فیجیتال پویا و پیوسته تغییر میکند و تعدادی از ترندها بر منظره تاثیرگذار هستند:
ادغام هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی
ادغام هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی در استراتژی بازاریابی فیجیتال میتواند شما را دربرابر درک عمیقی از مشتریان و تجزیه و تحلیل پیشبینانه قرار دهد. اگر در حوزه خردهفروشی هستید و به جمعآوری داده از رفتار آنلاین و آفلاین مشتریان مشغول هستید، میتوانید به محصول بسیار شخصیسازی شده دست پیدا کنید. با استفاده از این داده، سیستمهای هوش مصنوعی میتوانند حالت فیزیکی و دیجیتال را یکپارچه کنند.
به عنوان مثال، میتوانید از آینههای هوشمند استفاده کنید که لباسهای شخصیسازی شدهای را بر اساس خریدهای قبلی مشتریان معرفی کند.
افق مجازی فیجیتال مارکتینگ
اصطلاح افق مجازی یک مفهوم است که در فیجیتال مارکتینگ به شدت محبوب شده است.
«افق مجازی یک جایی است که امکان ورود به آن وجود دارد و برای یک فضای انبوهی که فرصت واقعی ادغام برند، توسعه برند و بیان برند را دارد،» گفته شده است.
تصور کنید که شما یک مدل اتومبیل جدید را رونمایی کردهاید. با ایستگاههای واقعیت افزوده و واقعیت مجازی در شاوروم خود، بازدیدکنندگان میتوانند اتومبیل را در محیط شبیهسازی شده آزمایش کنند.
همچنین، میتوانید یک شورای مجازی در افق مجازی راهاندازی کنید. در این افق مجازی، یک نسخه دقیق دیجیتالی از اتومبیل وجود دارد که آنها میتوانند آن را کاستومایز و آزمایش کنند.
NFT
NFTها «بزرگترین فرصت برای کالاهای فیزیکی، کالاهای مجازی هستند،» گفته شده است. استفاده نوآورانه از این نوع از تجربههای فیجیتال و فیزیکی بازاریابی، تجربهی منحصربهفردی را ایجاد میکند و بازده وفاداری مشتریان را بالا میبرد.
به عنوان مثال، یک گالری هنری ممکن است بخواهد به یک نمایشگاه هنری را تبلیغ کند. هر نقاشی در گالری به یک کد QR که اطلاعات مربوط به نقاشی را نشان میدهد مجهز میشود. همچنین یک NFT ساخته میشود که نسخه دیجیتالی این عملکرد را نشان میدهد. صاحبان NFT میتوانند به بحثهای هنری خصوصی در مورد این اثر، پشت صحنهها و نمایشهای خصوصی دسترسی داشته باشند.
تکنولوژی بلاکچین
تکنولوژی بلاکچین میتواند برای حفاظت از دادههای مشتری، تأیید اصالت محصولات، شفافیت زنجیرهتأمین و … استفاده شود.
به عنوان مثال، میتواند به شرکتهای لوازم لوکس کمک کند تا محصولات را تأیید کنند، مبارزه با کالاهای تقلبی داشته باشند، و به مشتریان امکان دهد مسیر و منشأ محصولات را پیگیری کنند.